Hệ thống giáo dục

Phân loại các trường đại học và cao đẳng

Mỹ là một trong những sự lựa chọn hàng đầu của các bạn học sinh và sinh viên Việt Nam để du học và để trải nghiệm cuộc sống tự lập. Tuy nhiên, để nhận được những trải nghiệm đáng nhớ và sự giáo dục phù hợp với bản thân, các bạn học sinh và sinh viên cùng gia đình nên tìm hiểu kĩ về hệ thống giáo dục ở Mỹ qua việc lựa chọn trường sao cho phù hợp với tài chính, nơi ở, và ngành học. Bài viết này sẽ giúp các bạn và gia đình có một cái nhìn tổng quan về hệ thống giáo dục của Mĩ dành cho những bạn đã tốt nghiệp trung học phổ thông.

Có thể nói, hệ thống giáo dục sau trung học của Mỹ cũng gần giống như hệ thống giáo dục tại Việt Nam. Tại Mỹ, các trường đại học và cao đẳng được chia ra 2 loại: trường tư (private school) và trường công (public school).

 

1. Trường tư: (Private school)

–      Sỉ số học sinh của cả trường thấp hơn so với các trường khác. Sỉ số học sinh trong một lớp cũng vì thế mà thấp hơn, tầm 15-30 học sinh mỗi lớp. Vì vậy, giáo sư có cơ hội tiếp cận và giúp đỡ học sinh nhiều hơn. Ví dụ như trường Texas Christian University là trường tư, vào năm 2016 có tổng cộng 10,394 học sinh; trong khi đó trường University of Texas at Arlington là trường công và có tổng cộng 39,714 học sinh trong năm 2016.

–      Trường tư thường được biết đến phổ biến là do thành lập dựa trên tôn giáo hoặc giới tính. Ví dụ như Baylor University là trường có lên kết với Cơ Đốc Giáo (Baptist), và Wesleyan College là trường nữ sinh. Tuy nhiên, một số trường tư đã mở cửa chấp nhận học sinh mà không dựa vào tôn giáo hay giới tính vì lý do pháp luật, và cũng có nhiều trường tư không thành lập dựa trên 2 điều trên, nên du học sinh không cần phải lo lắng. Tuy nhiên, hiểu biết thêm về liên kết của trường là điểu cần thiết cho các bạn trong lúc chọn trường, để tránh sự bất ngờ về sau.

–      Các trường tư thường lựa chọn đơn xin nhập học và xét khả năng của học sinh kĩ lưỡng hơn so với các trường khác. Tỉ lệ học sinh được nhận chỉ tầm 30-50% số đơn xin học họ nhận được, Vì vậy việc cạnh tranh để được nhận vào trường tư là điều không thể tránh khỏi. Nhờ đó, học sinh sau khi được nhận học sẽ được tiếp xúc với môi trường của những người cùng học giỏi như mình.

–      Các dịch vụ, dụng cụ giảng dạy và môi trường, điều kiện học rất hiện đại, tối tân và được tân trang hằng năm. Học sinh sẽ được tiếp cận với nền giáo dục tiên tiến, hiện đại, thuận tiện hơn.

–      Học phí của các trường tư chắc chắn cao hơn so với các trường công, thường là gấp đôi hoặc hơn. Tuy vậy, các trường tư lại có nhiều học bổng dành cho những cá thể xuất sắc, và đặc biệt là cho du học sinh, vì vậy các bạn cũng không nên quá lo lắng về việc này.

–      Sự đa dạng về chủng tộc của trường tư khá thấp so với trường công. Các bạn học sinh đên từ những nền văn hoá khác không nhiều, hầu hết là học sinh Mỹ. Học sinh sẽ được tiếp xúc nhiều với người Mĩ nhiều hơn và dễ hoà nhập với văn hoá Mỹ.

–      Trường tư không được hưởng nhiều tiền hỗ trợ từ nhà nước của Mỹ, mà họ sử dụng vốn từ sự đóng góp của các cựu học sinh và ân nhân. Vì thế, trường tư thường tự viết chương trình học cho học sinh, và vì đó nên họ có một số khoá học không giống như các trường công, nơi mà hầu hết chương trình học bị ảnh hưởng bởi chính phủ Mỹ. Trường tư không bị bó buộc phải theo một luật lệ nào của nhà nước, vì vậy các giáo sư được tự do sử dụng phương pháp dạy của họ một cách phong phú hơn.

–      Các trường tư thường ủng hộ phụ huynh tham gia vào việc cống hiến cho trường, và giúp đỡ học sinh của trường. Các bậc phụ huynh thường xuyên tham gia vào các hoạt động trường và phát triển theo chiều hướng tích cực để đem đến cho con của họ một trải nghiệm đẹp trong thời gian đi học tại trường.

2. Trường công: (Public school)

–      Như đã được nhắc đến ở trên, số lượng học sinh học tại trường thường rất lớn. Vì vậy, mỗi lớp thường có từ 50 đến 100 học sinh. Vì thế, giáo sư và sinh viên không có nhiều sự tương tác với nhau trong lớp học. Học sinh sẽ không nhận được nhiều sự chú ý của giáo sư nếu họ không thật sự nổi bật, và vì vậy, học sinh bắt buộc phải dựa vào nỗ lực của bản thân nhiều hơn để có mối quan hệ tốt với các giáo sư. Tuy nhiên, sinh viên vẫn có thể đến trao đổi với giáo sư ngoài giờ học để hỏi thêm về bài giảng.

–      Các giáo sư của trường công thường có trình độ chuyên môn cao hơn so với các trường tư. Họ thường đạt được ít nhất là bằng Master hoặc PhD, và ngoài thời gian dạy học họ thường dành thời gian để làm nghiên cứu hay viết luận văn.

–      Không như các trường tư, học phí của trường công thường thấp hơn đến đến một nửa học phí của trường tư. Điều này không chỉ giúp tài chính của gia đình học sinh, mà còn giúp học sinh không tốn quá nhiều chi phí cho việc học khi chưa rõ ngành học mình mong muốn.

–      Trường công chịu ảnh hưởng từ chính phủ nhiều hơn so với những trường tư, vì vậy các khoá học của họ thường bị bó buộc vào một khuôn mẫu. Vì lý do đó, học bổng dành cho các học sinh không được nhiều như trường tư, do học bổng của họ được trích ra từ tiền của chính phủ và tiền thuế của người dân Mỹ.

–      Một trong những lí do trường công được nhiều người hướng đến là vì sự đa dạng sắc dân, chủng tộc và văn hoá trong môi trường học. Học sinh sẽ không bị bó buộc trong một môi trường gò bó, mà có thể học thêm nhiều về nền văn hoá khác nhau và dễ dàng kết bạn với nhiều bạn bè đến từ nhiều quốc gia và dân tộc.

–      Theo các nghiên cứu cho thấy, sinh viên học tại các trường công thường tự dựa vào chính khả năng của bản thân mà không lệ thuộc vào gia đình, do hầu hết họ muốn vượt lên khỏi hoàn cảnh khó khăn của gia đình họ. Vì vậy, kết quả học tập của học sinh trường công lại khá hơn son với học sinh trường tư.

Kết lại, trường công hay trường tư cũng đều có những điều tích cực lẫn tiêu cực mà chúng ta không thể tránh khỏi. Du học sinh và gia đình nên tìm hiểu kĩ và cân nhắc sao cho phù hợp với tài chính và mục tiêu, để tránh lãng phí thời gian và tiền bạc tại nơi bạn không cảm thấy thích hợp.

Các Bậc Học Tại Mỹ

Hệ thống giáo dục Mỹ có nhiều lựa chọn ngành học cho sinh viên quốc tế. Sự phong phú về trường, chương trình học và địa điểm mang đến cho sinh viên nhiều lựa chọn nhưng nhiều khi cũng sẽ khó quyết định, thậm chí đối với cả sinh viên Mỹ. Khi bắt đầu lựa chọn trường học, điều quan trọng là phải tìm hiểu kỹ hệ thống giáo dục Mỹ. Hiểu biết về hệ thống giáo dục Mỹ sẽ giúp sinh viên đưa ra được những lựa chọn đúng đắn và phát triển kế hoạch học tập của mình.

BẬC TIỂU HỌC VÀ TRUNG HỌC

Trước khi học chương trình giáo dục bậc cao, học sinh Mỹ có 12 năm học tiểu học và trung học, chương trình từ lớp một cho tới lớp mười hai. Khi sáu tuổi, học sinh Mỹ bắt đầu vào học tiểu học. Sau năm hoặc sáu năm tiểu học sẽ tiếp tục học lên trung học.

Bậc trung học gồm có hai chương trình: một là “trường trung học bậc giữa” hay “trung học cơ sở” và hai là “trường trung học”. Bằng tốt nghiệp sẽ được cấp sau khi tốt nghiệp trung học. Sau khi tốt nghiệp trung học (12 năm), sinh viên Mỹ có thể học lên đại học hoặc cao đẳng. Trường Cao đẳng hoặc Đại học còn được gọi là “giáo dục bậc cao”.